Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στις βασικές θεωρητικές αναζητήσεις γύρω από την έννοια, τις μορφές, τις τάσεις και τις διαδικασίες μεταρρύθμισης. Διερευνά τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες επιφέρονται αλλαγές σε προϋπάρχουσες πολιτικές, στις δομές και διαδικασίες στις οποίες στηρίζονται, αλλά και στις σχέσεις του κράτους με το κοινωνικό, πολιτισμικό, πολιτικό, και οικονομικό τους περιβάλλον. Αναπτύσσονται οι διάφορες οπτικές για το τι συνιστά μεταρρύθμιση, τις σιωπηρές υποθέσεις στις οποίες βασίζεται, την έννοια της «ικανότητας μεταρρύθμισης» και τον ρόλο των εγχώριων και εξωτερικών  δρώντων που παρεμβαίνουν στη διαδικασία, ευνοώντας ή ανακόπτοντας την πορεία της. Εξετάζονται επίσης πρόσφατα παραδείγματα μεταρρυθμίσεων με έμφαση στις διοικητικές μεταρρυθμίσεις.

To μάθημα αποσκοπεί

1. στην ανάδειξη εννοιών και προβληματισμών γύρω από τις μεταρρυθμιστικές πολιτικές
2. στην κατανόηση των βαθύτερων αντιλήψεων που καθοδηγούν διοικητικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις και καθορίζουν την εμβέλειά τους
3. στην κατανόηση των αξιακών, πολιτικο-ιδεολογικών διαστάσεών τους και των ενδογενών και εξωγενών παραγόντων που τις επηρεάζουν

Περιεχόμενο μαθήματος

1. Εισαγωγή: Η μεταρρύθμιση ως δημόσια πολιτική (ατζέντα, απόφαση, υλοποίηση)
2. Έννοια και χαρακτηριστικά: Ι. Ως επίλυση προβλημάτων. ΙΙ. Ως κατασκευή
3. Μεταρρύθμιση και αλλαγή. Η εμβέλεια των μεταρρυθμίσεων
4. Η μεταρρύθμιση ως διαχείριση συμβόλων: Συμβολική αξία των μεταρρυθμίσεων και συμβολικές μεταρρυθμίσεις.
5. «Ικανότητα μεταρρύθμισης»
6. Ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες μεταρρύθμισης
7. Διακρίσεις μεταρρυθμίσεων: θεσμικές, τομεακές-οριζόντιες, δημοσιονομικές, διαρθρωτικές.
8. Αξίες, ιδεολογίες και συμφέροντα. Κυρίαρχες τάσεις μεταρρυθμίσεων
9. (Οικονομική) κρίση και μεταρρύθμιση: Η κρίση ως ευκαιρία.
10. Δημοσιονομική πίεση και μεταρρύθμιση
11. Η «ιδιοκτησία» των μεταρρυθμίσεων. Αναγκαιότητα και καταλληλότητα των μεταρρυθμίσεων
12. Στρατηγικές μεταρρύθμισης και βιωσιμότητα μεταρρυθμίσεων
13. Πλαίσια αναφοράς των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα: Εξορθολογισμός, εκσυγχρονισμός, εξευρωπαϊσμός, εκδημοκρατισμός.
14. Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Διεθνών οργανισμών στην προώθηση μεταρρυθμίσεων

Μαθησιακά αποτελέσματα

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, ο φοιτητής θα είναι σε θέση να:

1. Αντιλαμβάνεται τους βαθύτερους πολιτικούς και ιδεολογικούς άξονες και τις σιωπηρές παραδοχές  που καθοδηγούν συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις
2. Αντιλαμβάνεται τους παράγοντες που ευνοούν ή ανακόπτουν τις μεταρρυθμιστικές πολιτικές