Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Εκπονούμενη Διδακτορική Διατριβή

«H ποινή μητρότητας στην Ελλάδα. Μία ανάλυση των δημόσιων πολιτικών συμφιλίωσης εργασίας-προσωπικής ζωής.»

Ημερομηνία έναρξης: 16 Ιανουαρίου 2024

Περίληψη

Τα τελευταία χρόνια, η συζήτηση για τα προβλήματα και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι μητέρες στην αγορά εργασίας έχει ενταθεί και υπάρχει κλιμάκωση των όρων που χρησιμοποιούνται για να τα περιγράψουν, με αιχμή του δόρατος τον όρο «ποινή μητρότητας». Η «ποινή μητρότητας» αναφέρεται στην απώλεια εισοδήματος κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής που βιώνουν οι μητέρες, εξαιτίας της υπο-απασχόλησης και της επαγγελματικής οπισθοδρόμησης με την οποία έρχονται αντιμέτωπες.

Σκοπός της διδακτορικής διατριβής είναι η διερεύνηση δύο βασικών υποθέσεων εργασίας:

Η πρώτη είναι ότι στην ευρωπαϊκή και ελληνική ατζέντα το θέμα της «ποινής μητρότητας» εντάσσεται σιωπηρά μέσω των πολιτικών συμφιλίωσης προσωπικής και εργασιακής ζωής. Παρατηρείται μία σταδιακή στροφή της ευρωπαϊκής πολιτικής συμφιλίωσης από την ενίσχυση του ποσοστού της γυναικείας απασχόλησης, στην ενίσχυση, παράλληλα, της θέσης των γυναικών και ιδίως των μητέρων, καθώς το θέμα της συμφιλίωσης αποτελεί πλέον όχι μόνο κοινωνικό δικαίωμα, αλλά και νομοθετικό και χρηματοδοτικό εργαλείο (Οδηγίες «για τη Συμφιλίωση Προσωπικής και Επαγγελματικής Ζωής» και «για την ενίσχυση της εφαρμογής της αρχής της ισότητας της αμοιβής μεταξύ ανδρών και γυναικών για όμοια εργασία», Στρατηγική «Μία Ένωση Ισότητας 2020-2025»).

Η δεύτερη υπόθεση εργασίας είναι ότι για τις πολιτικές συμφιλίωσης προσωπικής και εργασιακής ζωής και της απασχόλησης των μητέρων στην Ελλάδα, καταλυτικό ρόλο έπαιξε διαχρονικά ο εξευρωπαϊσμός με επιτυχή απορρόφηση των σχετικών δημόσιων πολιτικών. Φαίνεται ότι πρόκειται για μια διαδικασία μάθησης και μεταφοράς πολιτικής η οποία έχει συμβάλλει στη σύγκλιση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Ωστόσο, φαίνεται να μην έχει επιτευχθεί σοβαρή αλλαγή στα κοινωνικά στερεότυπα, ούτε να έχουν επηρεαστεί δραστικά τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της ελληνικής αγοράς εργασίας που εμποδίζουν την πρόσβαση των μητέρων.