Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Αντικείμενο του μαθήματος είναι η διακλαδική, πολιτική και νομική, κριτική προσέγγιση της θεσμικής συγκρότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και η κριτική θεώρηση και ερμηνεία των αιτίων της παρούσας κρίσης της ενοποίησης. Εντασσόμενη στο πλαίσιο αυτό, επιχειρείται η παρουσίαση των κυρίων θεσμών/οργάνων της ΕΕ (Επιτροπή, Κοινοβούλιο, Συμβούλιο, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και Δικαστήριο της ΕΕ) και εξετάζονται οι διαδικασίες διαμόρφωσης πολιτικής και λήψης αποφάσεων και η θεσμική διασφάλιση της συμμετοχής των κρατών-μελών στις εν λόγω διαδικασίες. Εξετάζονται, επίσης, οι μεγάλες μεταρρυθμιστικές «στιγμές» της ΕΕ με αναφορά στις διαδοχικές αναθεωρήσεις των Συνθηκών και οι μελλοντικές προοπτικές της Ευρώπης υπό το πρίσμα της εξελικτικής διαμόρφωσης δήμου και πολιτείας. Το μάθημα αποτελεί μια συστηματική διεπιστημονική προσέγγιση της ευρωπαϊκής πολιτικής και έννομης τάξης με αναφορά στις θεμελιώδεις αξίες του ευρωπαϊκού δημόσιου πολιτισμού, τις μεταλλάξεις της κρατικής κυριαρχίας και τα ζητήματα δημοκρατίας και κράτους δικαίου.

Το μάθημα αποσκοπεί:

1. στο να προσφέρει τις βασικές γνώσεις γύρω από την ιστορία της ευρωπαϊκής ενοποίησης, τους θεσμούς, τη λειτουργία, τη μετεξέλιξη και το μέλλον της ΕΕ και άλλων θεσμικών δομών και μορφών εξέλιξης της ευρωπαϊκής περιφερειακής συνεργασίας
2. στο να εξοικειώσει τους φοιτητές με βασικές έννοιες γύρω από τη θεσμική και πολιτική οργάνωση της ΕΕ, διά των οποίων διαμορφώνεται η «μεγάλη εικόνα» της ενοποίησης
3. στο να προσφέρει ένα πλαίσιο ερμηνείας της εξελικτικής δυναμικής της ΕΕ και των προκλήσεων που αντιμετωπίζει με αναφορά σε ζητήματα δημοκρατίας και κράτους δικαίου
4. να εξοικειώσει τους φοιτητές με τη συζήτηση γύρω από τον μελλοντικό πολιτικό και πολιτειακό προσανατολισμό της ΕΕ σε συνάρτηση προς εμπεδωμένες και αναδυόμενες αξίες
5. στην κριτική κατανόηση των θεσμικών δυσλειτουργιών της ΕΕ και στη διαμόρφωση συγκροτημένων κριτικών σκέψεων επ’ αυτού, οι οποίες να βασίζονται σε εδραίες γνώσεις της ευρωπαϊκής θεσμικής και πολιτικής συγκρότησης.

Περιεχόμενο μαθήματος

1. Μια εισαγωγή: η ευρωπαϊκή οργάνωση ως διεθνής;
2. Ο ευρωπαϊκός δημόσιος πολιτισμός: οι κοινές αξίες
3. Γένεση και ιδιοτυπία της υπερεθνικής Κοινότητας
4. Θεσμοί Ι: Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Συμβούλιο Υπουργών
5. Θεσμοί ΙΙ: Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Δικαστήριο της ΕΕ
6. Από τη Ρώμη στο Μάαστριχτ: αξιώσεις εξελικτικής δυναμικής
7. Από το Άμστερνταμ στη Νίκαια: ασκήσεις θεσμικής εξισορρόπησης
8. Από τη Συνταγματική Συνθήκη στη Λισσαβώνα: όρια μετασχηματισμού
9. Συνταγματισμός και ευρωπαϊκή έννομη τάξη: θεμελιώδεις αρχές και κανόνες
10. Μεταλλάξεις κυριαρχίας: η λογική της συνδιάθεσης και της συναρχίας
11. Ευρωπαϊκή πολιτεία και διαμόρφωση δήμου: κανονιστικές θεάσεις
12. Συμβούλιο της Ευρώπης και Ευρωμεσογειακή Εταιρική Σχέση/Ένωση για τη Μεσόγειο
13. Μέρη και όλον: μια συναρμογή

Μαθησιακά αποτελέσματα

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής/τρια προσδοκάται

1. να είναι σε θέση να κατανοήσει το θεσμικό και πολιτικό σύστημα της ΕΕ
2. να αξιολογεί τη λογική και δυναμική που διέπει την πολιτική (μετ)εξέλιξη της ΕΕ
3. να έχει εξοικειωθεί με βασικές εννοιολογικές εκδοχές του ενοποιητικού φαινομένου
4. να συγκροτήσει μια κριτική κατανόηση των θεσμικών αδυναμιών και επιτευγμάτων της ΕΕ, εδραζόμενη σε επαρκείς γνώσεις της δομικής φύσης και λογικής της ενοποίησης
5. να ερμηνεύσει τη «μεγάλη εικόνα» της ενοποίησης με αναφορά σε ζητήματα δημοκρατίας, κράτους δικαίου, νομιμοποίησης και διακυβέρνησης.

 Περισσότερες πληροφορίες και υλικό υποστήριξης στις σελίδες του ηλεκτρονικού μαθήματος.